Sygnowanie, znakowanie, cechowanie mebli…zaczęło się od prostych zapisków ołówkiem by dalej iść w stronę papierowych etykiet i plakietek, wypalanych czy wybijanych np. dłutem czy rylcem stempli, lakowanych pieczęci, poprzez oznaczenia podpisem z farby olejnej czy w postaci metalowej lub nadrukowanej tabliczki. A wszystko to zapoczątkował Ludwik XV, który w połowie XVIII wieku (ok 1751 r.) wprowadził obowiązek znakowania mebli wydając nakaz francuskim stolarzom, by podpisywali swoje ‚wyjątkowe’ wyroby.

Przyjmuje się, że pierwszy znak towarowy na meblach giętych pojawił się wraz z przyznaniem rodzinie Thonet w 1862 roku patentu na gięcie drewna. Oficjalny znak towarowy, który możemy odnaleźć na wielu do dziś zachowanych meblach, czyli papierowa nalepka z nazwą THONET i umieszczonymi po bokach skrzyżowanymi inicjałami GT (zdj poniżej), został zarejestrowany w 1881 roku i obowiązywał mniej więcej do roku 1921r, czyli do momentu utworzenia koncernu THONET-MUNDUS. W międzyczasie sam znak graficzny był wielokrotnie zmieniany, co doskonale opisuje i obrazuje 'kalendarium’ przedstawione w książce Lilo Schäfera „The Thonet Brand – A Look at Its Graphic Design History” (Wydawnictwo Niggli 2019)*

źródło z „The Thonet Brands – A Look at Its Graphic. Design History” Lilo Schäfer, wyd.Niggli

*Etykieta papierowa z fabryki „Bracia Thonet” z Nowo-Radomska dla rynku rosyjskiego

Na wielu giętych meblach, najczęściej krzesłach, fotelach, stolikach i ławkach, możemy spotkać, oprócz wspomnianej już etykiety firmy Thonet, podpis Kohn i Mundus-Kohn. Co one oznaczają i jak ocenić w jakich latach powstały? Dzięki zachowanym sygnaturom i etykietom możemy rozszyfrować przybliżony wiek i pochodzenie naszego mebla.

Etykieta Kohn należy do znanej, austriackiej, rodzinnej firmy mebli giętych założonej przez Jacoba Kohna i jego syna Josefa w 1867r. w Wsetinie na Morawach. Rok później otworzyli drugą fabrykę w pobliskim Litsch a w 1884r. zrealizowali inwestycję na terenie naszego województwa śląskiego uruchamiając fabrykę w Cieszynie. To właśnie Kohnowie wystąpili o cofnięciu patentu dla „Braci Thonet” co nastąpiło w 1869r.. Na terenach polskich pierwszą fabrykę otworzyli w 1884r. w Nowo-Radomsku (obecnym Radomsku), który był ich główną siedzibą. Od 1895r. firma już jako spółka akcyjna funkcjonowała pod nazwą Towarzystwo Akcyjne Mebli Wiedeńskich Jakuba i Josefa Kohnów, choć swoje wyroby nadal sygnowali monogramem J&J Kohn.

W fabrykach Kohnów stosowano podwójną sygnaturę na meblach: papierową prostokątną etykietę z wydrukowanym napisem JACOB & JOSEF KOHN, WIEN i bocznymi monogramami z dewizą JJK SEMPER SURSUM (hasło z czasem wykorzystywane też przez mniejszych wytwórców) oraz bity stempel z nazwą i siedzibą firmy. Tak graficznie przygotowana etykieta stosowana była w latach 1884-1894 oraz 1904-1909Stempel firmowy fabryki J&JKöhn w Cieszynie

W roku 1914 firma Kohnów połączyła się z bliźniaczą firmą Mundus AG, tworząc nową spółkę aukcyjną o nawie Mundus-Kohn*, której główną siedzibą był Wiedeń a od 1919r. Cieszyn. Zakłady firmy istniały w wielu miastach na terenie obecnych Czech, Austrii i Polski (m.in w Buczkowicach i Jaworzu), produkując na masową skalę głównie krzesła, stoły, wieszaki i łóżka i oferując co raz to nowsze projekty kompletnego wyposażenia hoteli, kawiarni czy domów prywatnych. W późniejszym okresie skupiono się na produkcji mebli salonowych, zdecydowanie bardziej luksusowych i projektowych.

* w 1917 roku Mundus wykupił wszystkie akcje spółki Kohn

Papierowa etykieta firmowa Mundus, lata 1908-1914

*źródło „The Thonet Brand – A Look at Its Graphic Design History” Lilo Schäfer, Wyd. Niggli

W roku 1923 r. (niektóre źródła podają rok 1922) nastąpiła głośna fuzja 'potentatów’ meblowych, czyli firmy Thonet, Mundus i Kohn, którzy utworzyli spółkę Towarzystwo 'Thonet-Mundus’. Do 1939r. meblowym imperium powstałym w wyniku połączenia się w/w marek przewodniczył Leopold Pilzer, założyciel marki Mundus.

Umowny podział sygnatur na podstawie działalności przedsiębiorstw:

• Thonet Wien Gump.396 – przyjmuje się, że tak sygnowane meble były do ok roku 1853 roku – gdzie 396 oznacza numer domu przy którym mieścił się wiedeński warsztat Michaela Thoneta (Hauptstrasse 396 w Gumpendorf)
• Bracia Thonet (Wien) lub Gebrüder Thonet lub Братья Тонет (z czasem Thonet) – od 1853r.
• Jacob & Josef Kohn – meble sygnowane od lat 60-tych XIXw. do ok 1920r.
• Mundus – firma należąca do Leopolda Pilzera, który w 1907r. założył spółkę akcyjną „MUNDUS AG’ (Aktiengesellschaft – akcje mogą nabywać akcjonariusze) – meble sygnowane od ok 1907r. do ok 1920r.
• Mundus – Kohn – meble sygnowane od roku 1914 (czyli połączenie się firm, z czego to Mundus miał większość udziałów w przedsiębiorstwie) do końca 1922r.
• Thonet – Mundus – meble sygnowane od ok 1923 (fuzja firm 'Bracia Thonet’ z 'Mundus&Kohn’ i utworzenie jednego koncernu w 1922r.) do połowy lat 40-tych XX..

     Firma jako spółka akcyjna miała swoją centralę w Bielsku. Jej fabryki mieściły się w Radomsku, Jasienicy i Buczkowicach, stąd też na wyrobach z lat 30-tych XXw. możemy się spotkać z onaczeniami 'Thonet-Mundus S.A. Bielsko-Warszawa czy 'Thonet-Mundus S.A. Radomsko’. Największy salon z meblami mieścił się w Warszawie przy ul.Marszałkowskiej 141.

      W dokumentacjach fabrycznych z początku lat 40-tych tj 1941/1942r. widnieją pieczęcie z napisem ‚Thonet-Mundus Möbel Fabrik’ oraz ‚Thonet-Mundus A.G.’ (Aktiengesellschaft) z tym, że czcionka jest gotycka, typowa dla używanej przez nazistów. Po zakończeniu działa wojennych zakład przyjął nazwę „Thonet-Mundus – Polskie Fabryki Mebli Giętych w Jasienicy pod Zarządem Państwowym”. Po roku został upaństwowiony i wcielony do Krakowsko-Śląskich Zakładów Przemysłu Drzewnego. Dalej posiadał swoje zakłady w Jasienicy, Buczkowicach, Rajczy i Jaworzu.

W czasie II wojny światowej fabryki były zarządzane przez okupanta a tuż po jej zakończeniu w poszczególnych częściach Europy były sukcesywnie nacjonalizowane i prywatyzowane:

• Ton (Továrna Ohýbaného Nábytku) – meble sygnowane od 1953r. (produkowane na terenie Czechosłowacji stały się czechosłowackim przedsiębiorstwem krajowym) do czasów obecnych (do 1989r. TON funkcjonowała jako firma państwowa, a po 1989r.  jako spółka akcyjna)
• Gebruder Thonet Vienna – spadkobiercy wiedeńscy
• THONET GMBH – spadkobiercy niemieccy z siedziba w mieście Frankenberg

Polskie fabryki mebli giętych po zakończeniu II wojny światowej również zostały znacjonalizowane. Te działające w Radomsku stały się w początkowym powojennym okresie Państwowymi Fabrykami Mebli Giętych:

• Fabryką Nr.1 – dawny „Thonet-Mundus”
• Fabryka Nr.2 – dawny „Ksawery Wunsche i S-ka” (fabryka założona w 1913r.)

W międzyczasie budowano trzeci zakład o nazwie Radomszczańskie Zakłady Mebli Giętych FAMEG (nazwa od FA – fabryka ME-mebli G-giętych)

1 stycznia 1951r. doszło do połączenia obu Fabryk i powstania Radomszczańskich Zakładów Przemysłu Drzewnego a ok 1960 roku powstaje przedsiębiorstwo, które scala wszystkie trzy zakłady/fabryki w Zakłady Mebli Giętych w Radomsku 

w 1991 roku państwowe Zakłady Mebli Giętych przekształcono (zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów) w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa Zakłady Mebli Giętych „Fameg” S.A