Mebel, zdrobniale nazywany niciakiem, to niewielkich rozmiarów stolik przeznaczony do robótek ręcznych. Projekt mebla narodził się najprawdopodobniej na przełomie XVII i XVIII w. w Anglii.
Bardzo modny w XIX w., występujący niemal we wszystkich formach, najczęściej w stylu biedermeierowskim, ludwikowskim lub eklektycznym. Typowo kobiecy mebel. Stosunkowo drogi i luksusowy, zwłaszcza w połączeniu ze stolikiem do gier lub pisania (model bardzo rzadko spotykany na współczesnym rynku antykwarycznym). Przeznaczony głównie do salonów i pokojów damskich – buduarów (ustawiany pod ścianą lub przy oknie), z możliwością przenoszenia w inne części domu. Dekoracyjny i funkcjonalny. Charakterystycznym elementem niciaka jest ozdobny, uchylny blat i szuflada (najczęściej jedna lub dwie) z licznymi przegródkami oraz schowkami na przybory do szycia, często też z poduszeczką na igły. Dolna część stolika jest różna w zależności od stylu wykonania: kolumna prosta, graniasta lub w kształcie liry u biedermeiera, rzeźbiona z trójnogiem u Ludwika Filipa, toczona i profilowana z tralkowatymi łączynami w eklektyzmie.
Niciaki wykonywano z różnych szlachetnych gatunków drewna, najczęściej z finezyjnie ułożonym fornirem na blacie. W zależności od czasu i stylu był to palisander, mahoń, orzech, jesion, czereśnia lub brzoza.
Obecnie coraz trudniej znaleźć w pełni oryginalny dziewiętnastowieczny okaz. Z uwagi na delikatną formę i niewielkie rozmiary niciaki najczęściej ulegały zniszczeniom, stąd też zachowało się ich niewiele. Czasem na różnego rodzaju targach staroci widuję wiekowe, choć zazwyczaj niekompletne już egzemplarze, wymagające gruntownej renowacji. Niekiedy są to składaki z elementami dobieranymi od innych mebli np. nogą lub oskrzynią, które na pierwszy rzut oka uchodzą za oryginały. Sporadycznie też stoliki do robótek pojawiają się na aukcjach, osiągając zazwyczaj dość wysoką cenę w porównaniu do innych, większych gabarytowo mebli. W zależności od wieku, stylu i stanu zachowania niciaki wyceniane są od ok 1 tyś. zł wzwyż. Inne spotykane, to już najczęściej stoliki z I poł. XX w., dużo skromniejsze i prostsze w wykonaniu niż te z epoki.
1. niciak w stylu Ludwik Filip z II poł. XIXw., kraj pochodzenia Polska, okleina mahoń piramida, konstrukcja sosna; stan przed renowacją
2. niciak Biedermeier z 1837 r., sygnowany, kraj pochodzenia Dania – Kopenhaga, okleina i drewno mahoń, konstrukcja sosna; oryginalny stan zachowania
3. niciak w stylu tzw. 'późny Biedermeier’ z I poł. XIXw., kraj pochodzenia Niemcy, drewno jesion; stan po renowacji
4. niciak eklektyczny z pocz. XXw. , kraj pochodzenia Niemcy/Austria?, drewno i okleina orzech, konstrukcja sosna/brzoza; stan po renowacji
5. niciak eklektyczny z koń. XIX w., kraj pochodzenia Niemcy, drewno i okleina orzech, konstrukcja brzoza; stan po renowacji
… Read the rest