Zawias czopikowy, czyli jak zdemontować drzwi w starym meblu

Demontaż drzwi w XIX-wiecznej szafce biedermeierowskiej to pierwsza rzecz jaką zrobiłam zaraz po tym jak obejrzałam i oceniłam zakres niezbędnych prac. Bez tego ciężko by mi było przeprowadzić kompleksową renowację i sprawić, by mebel prezentował się tak dostojnie jak na zdjęciu poniżej.
Drzwi zamocowane zostały na typowym dla wieku XIX zawiasie czopikowym, zwanym w żargonie stolarskim zawiasem capendrowym, cepkowym lub ‚cacopendrem’.
Zawias złożony jest z dwóch niezależnych od siebie blaszek vel skrzydełek tworzących finalnie całość (parę):
  • jednej blaszki z czopem-bolcem
  • drugiej blaszki z gniazdem-otworem

Rozróżnia się zawias czopikowy prosty i zawias czopikowy kątowy. Charakterystyczne dla tego typu okuć jest to, że po otwarciu drzwi niewielka ich część chowa się we wnętrzu, stąd też często półka za nimi jest  nietypowo podcięta.

Zawias jest tzw okuciem ukrytym, niewidocznym (w odróżnieniu np. od popularnego zawiasu taśmowego czy splatanego, których grzbiety są widoczne) wpuszczonym w wydłutowany w drewnie niewielki kanał (jedno skrzydełko zawsze trafia w ramę drzwi a drugie do pary w konstrukcję mebla). Jeden z kanałów jest też zazwyczaj dłuższy, tak by móc zawias swobodnie wysunąć/wsunąć bez siłowania się i uszkadzania drewna.

Zawias ten, dość często spotykany w starych meblach i oknach, potrafi sprawić problem z demontażem jeśli nie znamy tego typu mocowania… zazwyczaj jednak wystarczy zdjąć tylko jedną stronę, czyli odkręcić jeden wkręt (lub wyjąć jeden gwóźdź, bo ten czasem jest zamiennikiem wspomnianego wkręta ) i skrzydło zawiasu wysunie się razem ze skrzydłem drzwi. Nie ma potrzeby odkręcania wszystkich części zawiasu (blaszek), gdzie tak jak na zdjęciu poniżej było ich cztery (dwie pary, góra i dół drzwi). Zdemontowałam tylko górną blaszkę przykręconą do drzwi i zawias uwolnił drewniany element:)
górna część mebla z zawiasem
dolna część mebla z zawiasemna czas renowacji zawias możemy ponownie przykręcić do ramy drzwi lub schować w bezpiecznym miejscu by się nie zagubił
Tego typu czopikowe zawiasy to bardzo często stosowane okucia w dawnych, przedwojennych meblach (potem przyszła era zawiasów taśmowych). Spotkać je można w szafkach, pomocnikach, wszelkiego rodzaju słupkach, bieliźniarkach, kredensach oraz bufetach. Czyli wszedzie tam, gdzie skrzydło drzwi wymaga solidnego, ale ukrytego mocowania.
Wszystkie meble ze zdjęć poniżej są przykładem mebli, w których zastosowano zawiasy czopikowe

7 Responses

  1. Dzień dobry,

    Dziękuję za artykuł. Bardzo ładna szafka. Te pokazane to zawiasy proste, czy tak? A jak wygląda kątowy i kiedy się go stosuje? Na jednym zdjęciu z zawiasem w drzwiach po stronie prawej widać kawałek listewki. Czy to dopasowanie zawiasa? Zdjęcie nad opisem „górna część mebla z zawiasem”.

    Serdeczności

    Andrzej

  2. Bardzo serdecznie dziękuje za ten post , niezwykle przydatny. Zaczynam dopiero przygodę z renowacją ale pierwszy mój mebel miał taki zawias i niestety nie mogłam sobie z nim poradzić. Wiedziałam, że to musi być proste , ale na to nie wpadłam , Po stokroć dzięki.
    PS.
    Chciałam dodać ,że jestem fanką tej strony i czytam niektóre posty po kilka razy . Bardzo dobra robota . Dziękuje.

  3. Witam, chcę podziękować za post, który odkryłam dziś,borykam się z problemem tych oto zawias jak niedawno się dowiedziałam czopikowych.Dostałam starą przedwojenną szafę z Francji, 3 lata stała w częściach aż nadszedł czas,by ten piękny mebel z kryształowymi drzewami złożyć.Okazalo się, że moja radość zbladła, ponieważ ostała tylko jedna zawiaska w kształcie litery L z trzema otworkami i czopikiem Proszę jeśli to możliwe podpowiedzieć, gdzie mogę kupić takie same, jej wymiary to: długość 85mm, szerokość 10mm, grubość blaszki5mm i tej części z czopikiem 25 mam nadmienię, że już szukałam,ale takich nie mogę znaleźć.Inny kształt nie wejdzie w wycięte otwory.Bardzo proszę o poradę za każdą informację z góry dziękuję i pozdrawiam.Grazyna

    1. Dzień dobry, proszę spróbować ma Allegro albo OLX-możliwe że trzeba będzie je przyciąć lub, w drugą stroną podebrać trochę drewna i powiększyć rowki na zawiasy. Ciężko będzie dobrać identyczny rozmiar.
      Pozdrawiam
      Aneta

  4. Bardzo pomocny post. Serdecznie dziękuję!!! Dzisiaj, po długim czasie i po wielu wcześniejszych i nieudanych próbach, drzwi do mojej ulubionej antycznej szafy znalazły się na miejscu!!

    Dziękuję i pozdrawiam

    Matylda

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *