Etykiety na meblach giętych (cz.3)



Wiek XIX był niewątpliwie czasem wielkich przemian – pojawianie się maszyn, fabrycznej produkcji i masowej migracji ludzi do miast miało ogromny wpływ na rozwój i historię meblarstwa. Na zachodzące zmiany i tym samym społeczne potrzeby wytwarzania mebli prostych, lekkich, tanich, ale funkcjonalnych i estetycznych, czyli dostępnych dla każdego, idealnie odpowiedział Michael Thonet (a wraz za nim cała rodzina producentów mebli z giętej buczyny). Mówi się, że M.Thonet produkował meble prawdziwie demokratyczne, o szerokim zastosowaniu i uniwersalnej, ponadczasowej formie. Do tego szalenie nowoczesne, których fenomen nie gaśnie do dnia dzisiejszego a ich produkcja, mimo trudnych wojennych lat, trwa w najlepsze. Można lubić lub nie meble z giętego drewna, ale przyznać trzeba, że XIX-wieczna idea Thoeta jest wciąż aktualna i doskonale odnajduje się we wnętrzarzach XXI wieku.
Para giętych, niedużych w formie krzeseł z fabryki w Krakowie, wykonanych najprawdopodobniej pod koniec (lub w połowie) lat 30-tych XXw. Na ten bowiem okres datuje się działalność tej firmy. W tym czasie istaniało tak wiele fabryk i zakładów produkujących meble wzorowane na modelach Thoneta, że nie sposób prześledzić historie każdej z nich, zwłaszcza, że wiele dokumentacji niestety nie przetrwało czasów wojennych (i powojennych).
Ciekawostką jest zachowana w oryginalnym stanie fabryczna sygnatura – naklejona na spodniej stronie siedziska etykieta z napisem Polish Bentwood Furniture Industry Kraków oraz wybity na ramie podpis Made in Poland, jak to w wielu meblach giętych przeważnie stosowano. Mimo usilnych poszukiwań niestety nie udaje mi się cały czas trafić na więcej informacje o tej polskiej manufakturze, poza tym, że nie kontynowała produkcji po II wojnie światowej.. Wiadomości jest jak na lekarstwo, choć krzesła tak właśnie sygnowane raz po raz spotykam.
Sygnowanie, znakowanie, cechowanie mebli…zaczęło się od prostych zapisków ołówkiem by dalej iść w stronę papierowych etykiet i plakietek, wypalanych czy wybijanych np. dłutem czy rylcem stempli, lakowanych pieczęci, poprzez oznaczenia podpisem z farby olejnej czy w postaci metalowej lub nadrukowanej tabliczki. A wszystko to zapoczątkował Ludwik XV, który w połowie XVIII wieku (ok 1751 r.) wprowadził obowiązek znakowania mebli wydając nakaz francuskim stolarzom, by podpisywali swoje ‚wyjątkowe’ wyroby.
Przyjmuje się, że pierwszy znak towarowy na meblach giętych pojawił się wraz z przyznaniem rodzinie Thonet w 1862 roku patentu na gięcie drewna. Oficjalny znak towarowy, który możemy odnaleźć na wielu do dziś zachowanych meblach, czyli papierowa nalepka z nazwą THONET i umieszczonymi po bokach skrzyżowanymi inicjałami GT (zdj poniżej), został zarejestrowany w 1881 roku i obowiązywał mniej więcej do roku 1921r, czyli do momentu utworzenia koncernu THONET-MUNDUS. W międzyczasie sam znak graficzny był wielokrotnie zmieniany, co doskonale opisuje i obrazuje 'kalendarium’ przedstawione w książce Lilo Schäfera „The Thonet Brand – A Look at Its Graphic Design History” (Wydawnictwo Niggli 2019)*
Meble gięte najczęściej kojarzą nam się z meblami thonetowskimi. Podstawą techniki ich wytwarzania jest gięcie drewna – najczęściej bukowego – pod wpływem pary lub gotowania. Dzięki podaniu drewna wysokiej temperaturze uzyskuje ono bardzo dużą plastyczność, przez co można mu nadawać pożądany kształt, po wyschnięciu zachowując giętą linię. Tą nowoczesną technikę opracował i opatentował w I poł. XIX w. mistrz stolarski Michael Thonet (znany z tworzenia dworskich drewnianych posadzek). Około roku 1850 rozpoczął on w Wiedniu produkcję krzeseł o wygiętej, lekkiej i prostej linij (później doszły projekty foteli, stolików, ławek, wieszaków i całych kompletów mebli stanowiących wyposażenie wnętrz publicznych i prywatnych), wychodząc tym samym na przeciw zapotrzebowaniom masowego odbiorcy. Michael Thonet stał się prekursorem przemysłowej i seryjnej produkcji mebli.
Ale sukces mebli thonetowskich to niewątpliwie też ich cena, choć w ofercie firmy od zawsze też były i drogie, eksluzywsnie wykonane garnitury mebli, stanowiące linie sprzętów oferowanych bogatej arystokracji.
Copyright © 2010-2023 STARYCH MEBLI CZAR is proudly powered by WordPress.org