Tag: rokoko

Styl Ludwik Filip

’Ludwiki’ – nazywane od imion panujących we Francji królów – to potoczne określenie stylów we wnętrzach i meblach od baroku po romantyzm (XVI w.-XIX w.). Często określane są stylami królewskimi lub pałacowymi. Mamy więc w sztuce trzech Ludwików i jednego Filipa: bardzo okazałego i wytwornego Ludwika XIV (wczesny barok), dekoracyjnego i subtelnego Ludwika XV (późny barok), prostego i lekkiego Ludwika XVI (klasycyzm) oraz eklektycznego Ludwika Filipa (romantyzm).

P1000836-001

Styl Ludwika Filipa powrócił do rokoka, stąd też zamiennie określany jest stylem neorokokowym. Zaliczany jest do XIX-wiecznego historyzmu, czyli okresu w którym nawiązywano do dawnych epok. Nie jest więc sam w sobie nowym kierunkiem w sztuce, bo nie wprowadził nic innowacyjnego a jedynie odnowił stare i znane formy oraz wzorce.

Read the rest

czytaj dalej...

Praskie skarby XIX-wiecznej architektury

Na warszawskiej Starej Pradze zachowało się w całości wiele XIX-wiecznych kamienic, które choć bardzo zniszczone i kompletnie zaniedbane, nadal kryją w swoich wnętrzach piękne skarby!

futryny dwuskrzydłowych drzwi z imponującymi koronami. Niektóre zachowane w naprawdę dobrym, niemal nienaruszonym stanie – bogata obudowa, wijące się liście akantu, piękne, faliste, rokokowe ornamenty, klasycystyczne gzymsy i fryzy, niektóre już niestety tylko we fragmentach…Taka dawna stolarka odznacza się niezwykłym walorem nie tylko zabytkowym, ale przede wszystkim artystycznym.  Zachowane stare bramy, drzwi, okna nadal spełniają swoje funkcje użytkowe i stanowią, choć ukrytą, to piękną i niepowtarzalną ozdobę budynku.

Oryginalny, półkolisty świetlik w formie wachlarza tak popularny w II połowie XVIIIw. (zwłaszcza w Anglii), tu w drzwuskrzydłowych drzwiach frontowych szpitalnego budynku z końca XIXw.

Neogotycka kaplica p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa znajduje się na terenie dawnego Szpitala Kolejowego przy ul. Brzeskiej 12 na Starej Pradze (kaplica ufundowana została w 1910 roku przez siostry kanoniczki).

Read the rest

czytaj dalej...

Sekretera i sekretarzyk

Sekretera i sekretarzyk jako nowe formy mebli swoje narodziny miały we Francji, skąd też pochodzi ich nazwa – secrétaire– określająca je jako tajemnicze i sekretne meble służące przede wszystkim do pisania. Sekreterę i sekretarzyk możemy spotkać niemal we wszystkich odmianach stylowych – poczynając od Baroku a kończąc na Art Deco. Rozróżniamy je przede wszystkim ze względu na ich wielkość i kształt. Swój największy rozkwit przeżywały od końca XVIII wieku przez cały wiek XIX – zwłaszcza w okresie Biedermeieru wśród mieszczan – kiedy to z uwagi na dynamiczny rozwój społeczny i gospodarczy, wzrósł popyt na wszelkiego rodzaju meble do pisania.

Sekretera to nazwa odnosząca się do wieloelementowego mebla przeznaczonego do pisania o sylwetce jednodrzwiowej szafy. Czasy  największej świetności  sekretera przeżywała w epoce rokoka, kiedy to stała się meblem najbardziej luksusowym zarówno w sferach dworskich, jak i mieszczańskich*. W kolejnych latach, głównie w czasach Biedermeiera na początku XIX w., była już obowiązkowym meblem nie tylko w siedzibach osób wysoko sytuowanych, ale również we wnętrzach użytkowanych przez klasę średnią: mieszkaniach, biurach, sklepach…

IMG_4116 IMG_4127

Rozróżniamy sekretery szafowe, żaluzjowe i cylindryczne a sama nazwa mebla uzależniona jest od kształtu środkowej płyty:

  • prostej – otwieranej do przodu i służącej jednocześnie jako pulpit do pisania,
  • ćwierć cylindrycznej lub żaluzjowej – otwieranej do tyłu i chowającej się do wnętrza mebla.

Sekretera zazwyczaj jest jedno lub dwukondygnacyjna. W górnej części znajduje się pojedyncza szuflada (przy formie jednokondygnacyjnej) lub kredensowa nadstawka z drzwiczkami (przy konstrukcji dwukondygnacyjnej). Poniżej znajduje się najbardziej charakterystyczna i ciekawa część sekretery, czyli tzw. piórnik. Jest to skrzyniowaty wkład z licznymi szufladkami, skrytkami i przegródkami widocznymi po otwarciu zamykającej tę część przedniej płyty.

Dolna część sekretery rozwiązana jest przeważnie w formie trzy szufladowej komody (tzw wersja niemiecka) lub dwudrzwiowej szafki (typowa budowa dla sekreter francuskich).

W większości sekreter – zwłaszcza tych dobrych klasowo – znaleźć możemy, ukryte przeważnie gdzieś we wnętrzu piórnika, 'tajemnicze’ schowki, w których dawni właściciele chowali tajną korespondencję lub kosztowności. Oglądając więc tego typu mebel warto zwrócić uwagę na wszelkie detale środka mówiące nam gdzie może być umieszczona skrytka, bo pomysłowość form i miejsc ukrycia takich schowków jest naprawdę imponująca.

Sekretarzyk to niewielkich rozmiarów biureczko, często nazywane damskim**, przeważnie w kształcie stolika z płytą do pisania – odchylaną lub wysuwaną – i nastawką zawierającą liczne przegródki, szufladki, skrytki i wyrafinowane mechanizmy.

W II połowie XIX w. sekretarzyk zdetronizował potężne projekty osiemnastowiecznych sekreter oraz biurek i stał się obok serwantki obowiązkowym wyposażeniem solidnego mieszczańskiego pokoju. W Polsce nazwa mebla, często używana zamiennie ze słowem kantorek, pojawiła się już ok XVIII w..

Sekretarzyk różni się od sekretery głównie mniejszymi wymiarami i misternym wykończeniem. Z uwagi na delikatniejsze i bardziej finezyjne kształty często był zdobiony intarsją, inkrustacją i brązami. Podobnie jak w sekreterach, tak i tu w dokładnie podzielonym wnętrzu znajdowały się lustra, kolumienki z metalu lub toczonego drewna, drewniane imitacje grzbietów książek itp.

SONY DSC

* pod koniec XVII w. kabinety zostały zastąpione przez sekretery;

** zwłaszcza w okresie epoki kajzerowskiej (lata 1880-1890) sekretarzyki były ściśle przypisane jako meble typowo kobiece;… Read the rest

czytaj dalej...

Od Starożytności po Współczesność, czyli style w meblarstwie

Jedną z pierwszych myśli gdy patrzę na jakiś dawny mebel jest wyłapanie jego cech charakterystycznych i określenie w jakim czasie mógł powstać oraz jakie może być jego pochodzenie. W głowie robię szybki przegląd znanych mi stylów – głównie europejskich – i  na podstawie poszczególnych elementów staram się dopasować mebel do któregoś z nich. Dokładne oględziny mebla pozwalają mi najczęściej już po chwili przypuszczać w jakim okresie został on stworzony. Czasem jednak warto też zajrzeć do fachowej literatury, by upewnić się w swoich osądach.

 

Barok, klasycyzm, eklektyzm… operowanie nazwami stylów i epok nie stanowi większego problemu dla osób, które znają historię sztuki. Dla wielu nie jest to jednak takie oczywiste… Na początek więc mój krótki przegląd historyczny, porządkujący poszczególne epoki i ważniejsze style w sztuce:

Starożytność

– styl grecki

– styl rzymski

Średniowiecze

– styl gotycki

Renesans (XV w./XVI w.)

– styl Henryka II,

– styl Ludwika XIII (manieryzm)

Barok (XVII – XVIII w.)

– styl Ludwika XIV (meble Boulle’a)

– styl Ludwika XV – styl rokoko

– styl Chippendale

Klasycyzm (koniec XVIII w./początek XIX w.)

– styl empire

– styl Ludwika XVI

– styl Happlewhite’a

Biedermeier (początek XIX w./lata 30-te XIX w.)

Historyzm (lata 40-te XIX w./koniec XIX w.)

– styl Ludwika Filipa

– styl eklektyczny

– neobarok

– neogotyk

– neoklasycyzm

– Arts and Crafts (Anglia)

Meble Thoneta

Współczesność (od początku XX w)

– Secesja (Art Nouveau, Jugendstil)

–  Modernizm – Bauhaus

– Art Deco

– Wzornictwo Przemysłowe (lata 50/70-te XXw.)

Zapisz

ZapiszRead the rest

czytaj dalej...